Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?
DEHB, bireyin dikkatini toplamakta, organize olmakta ve dürtülerini kontrol etmekte zorlandığı bir bozukluktur. Genellikle okul çağında fark edilir ve çocuklarda sınıf içinde dikkat dağınıklığı, kurallara uymakta zorlanma, yerinde duramama gibi davranışlarla kendini gösterir. Yetişkinlikte ise zaman yönetimi, planlama ve ilişkilerde sorunlara neden olabilir.
Nedenleri Nelerdir?
DEHB’nin oluşumunda genetik faktörler önemli rol oynar. Beyin kimyasındaki dengesizlikler, doğum öncesi ve sonrası riskler (örneğin erken doğum, düşük doğum ağırlığı), çevresel faktörler ve stresli yaşam olayları da etkili olabilir. Her bireyde farklı nedenlerle ve farklı yoğunlukta ortaya çıkabilir.
Belirtileri ve Etkileri
DEHB, üç temel belirti grubuyla tanımlanır: dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik. Bu belirtiler bireyin okul başarısını, sosyal ilişkilerini ve öz güvenini olumsuz etkileyebilir. Tedavi edilmediğinde zamanla kaygı bozuklukları, düşük benlik algısı ve uyum problemleri gelişebilir.
Tedavi Süreci
DEHB tedavisinde psikoeğitim, bireysel psikoterapi ve davranışsal müdahaleler etkili sonuçlar verir. Gerekli durumlarda uzman hekim gözetiminde ilaç tedavisi de uygulanabilir. Terapi sürecinde çocuğun güçlü yönleri desteklenirken, aileye ve öğretmenlere rehberlik sağlanarak çevresel düzenlemeler yapılır. Bilişsel ve duygusal becerilerin geliştirilmesiyle birlikte, bireyin günlük yaşam işlevselliği artırılır.